نشخوار فکر وسواسی

نشخوار فکری مولفه­ای است که در اختلالات افسردگی و وسواس – جبری نقش بسزایی ایفا می­کند و منجر به تداوم و تشدید علائم اختلال و زمینه­ساز بروز سایر اختلالات روانی می­شود. بر این اساس، بررسی میزان نشخوار فکری در بیماران افسرده و وسواس – جبری در مقایسه با گروه گواه در این پژوهش مد نظر قرار گرفت. در این راستا، در قالب طرحی علی – مقایسه­ای، تعداد 30 نفر (15 مرد، و 15 زن) از بیماران افسرده، 30 نفر (15 مرد و 15 زن) بیمار وسواس – جبری از مراکز روانپزشکی و بیمارستان­های شهرهای سمنان و تهران انتخاب و با 60 نفر (30 مرد و 30 زن) از افراد فاقد اختلال که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک (BDI)، پرسشنامه وسواس فکری – عملی مادزلی (MOCI) و پرسشنامه نشخوار فکری (RQ) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد تفاوت معناداری بین سه گروه در نمره کل نشخوار فکری و در خرده مقیاس­های «مرور احساسات ناشی از مشکل»، «انتقاد از خود» و «نگرانی در مورد عدم حل مشکل» وجود دارد. مقایسه­های زوجی هم نشان داد نشخوار فکری در حیطه­های گرایش به تبیین­گری و مرتبط با انزوا در بیماران افسرده بطور معناداری بیش از افراد عادی است. همچنین، میزان نشخوار فکری مرتبط با مرور احساسات ناشی از مشکل، نگرانی در مورد عدم حل مشکل و انتقاد از خود در بیماران افسرده و وسواس – جبری بیش از افراد عادی بود. ضمن اینکه، دو گروه بیمار، نشخوار فکری بیشتری نسبت به افراد عادی داشتند. بر اساس این نتایج، شایسته است با در نظر گرفتن نقش نشخوارهای فکری در تداوم اختلالات افسردگی و وسواس، به درمان آن در قالب برنامه­های روان­درمانی مبتنی بر اصلاح نگرش­های ناکارآمد و آموزش شیوه­های صحیح کنترل فکر و شیوه­های حل مسئله توجه ویژه مبذول داشت.