پژوهشهای بسیاری نشان میدهند – و بسیاری از زوجها هم قبول دارند- که به دنیا آمدن اولین بچه ممکن است ازدواج را با مشکلاتی مواجه کند.
شبهای بیخوابی و روند بیپایان عوض کردن پوشک بچه و افزایش بار کارهای خانه زمان چندانی برای صمیمیت عاطفی میان همسران به جای نمیگذارد.
طبق تحقیقات انتشار یافته «جان گاتمن» در انجمن روانشناسی آمریکا و در مجله «روانشناسی خانواده»، رضایت زناشویی 67 درصد زوجها بعد از بچه دار شدن کاهش پیدا میکند. از سوی دیگر ، تحقیقی که اخیرا بر روی 2870 زوج در "طرح ملی ازدواج" در دانشگاه ویرجینیا انجام شد، نشان داد که در حدود دو سوم زوجها کیفیت روابط زن و شوهر در سه سال اول پس از به دنیا آمدن بچه افت میکند. میزان اختلافات بالا میرود، زمان اندکی برای ایجاد رابطه صمیمی میان زن و شوهر باقی میماند، و ممکن است بین آنها فاصله عاطفی ایجاد شود.
در این گروه زوجها، مردان و زنان به نحو متفاوتی تحت تاثیر قرار گرفته بودند: رضایت مادران از ازدواجشان به فوریت افت میکند، اما در مورد مردان این افت به تدریج و در طول چند ماه رخ میدهد. تغییرات هورمونی، فشارهای جسمی ناشی از زایمان و شیردهی، و جابهجایی ناگهانی از محیط کار به خانه به همراه نوزاد ممکن است توضیحدهنده این کاهش رضایت از ازدواج باشد. یک عامل مهم در اختلاف میان این والدین جدید چگونگی تقسیم کردن کارهای خانه و کارهای مربوط به نوزاد بود.
ادامه مطلب ...هوبیها" ساکنان بومی آمریکای شمالی رسم قشنگی دارند. آنها هر روز صبح که از خواب برمیخیزند، خطاب به خالق هستی و طبیعت دعا میکنند که: "ای روح بزرگ به ما فرصت بده که امروز بیست شکست تجربه کنیم و ما را تنها مگذار تا دلایل تکتک این بیست شکست را بفهمیم و درس بگیریم!"
هوبیها معتقدند وقتی این دعا را میکنند، اشتباهات خود را در طول روز یکییکی میشمرند و از آن درس میگیرند. سالها که میگذرد مجموع آموختههای یک فرد از اشتباهاتش به او خرد و روشنایی میبخشد و به تدریج خطاها و شکستهایش کم میشود و او میتواند گام به گام به انسانی موفق و خردمند و روشنضمیر تبدیل شود.
هوبیها میگویند کسی که این دعا را نمیکند، باز هم در طول شبانهروز اشتباه مرتکب میشود و چه بسا تعداد اشتباهات او زیاد هم باشد، اما چون متوجه آنها نیست و حواسش جمع اشتباهاتش نیست، سالها هم که بگذرد باز یک اشتباه یکسان را چند صدبار تکرار میکند بیآنکه از آن درسی بگیرد.
حوضچهای که آب شرب دهکده شیوانا و روستاهای پاییندست را تامین میکرد در ارتفاعات کوهستان دچار خرابی شده بود و نیازمند آن بود که برای تعمیر عده زیادی به مدت یک ماه روی آن کار کنند. شیوانا تعدادی از شاگردان مدرسه را به همراه داوطلبان دهکده جمع کرد تا راهی کوهستان شوند و حوضچه را تعمیر کنند.
فاصله حوضچه تا دهکده دو ساعت بود و به همین دلیل شیوانا یکی از شاگردان مدرسه را مامور کرد تا هر روز صبح این مسیر را طی کند و برای کارگران غذا بیاورد و به مدرسه برگردد. شاگردی که این کار به او محول شده بود از سختی کار مینالید و حسرت همکلاسیهایش را میخورد که در کوهستان مستقر هستند و کار میکنند.
از سوی دیگر در گروه شیوانا جوانی بود که تازه ازدواج کرده بود. چند شبی که از استقرار در کوهستان گذشت شیوانا متوجه شد که این جوان بسیار خسته است و به زحمت کار میکند. از اطرافیان در مورد او سوال کرد. یکی از شاگردان گفت: "او هر غروب که کارش تمام میشود در خفا تمام مسیر تا دهکده را پیاده میرود تا کنار همسرش باشد. صبحدم نیز خورشید طلوع نکرده این مسیر را در تاریکی برمیگردد تا به ما بپیوندد. دلیل خستگی مفرط او چیزی جز این نمیتواند باشد."
عده ای از شاگردان وقتی این خبر را شنیدند از دست او ناراحت شدند و با اعتراض به شیوانا گفتند که باید به شیوهای مناسب او را مجازات کند تا دیگر اینگونه نافرمانی نکند.
شیوانا هیچ نگفت و منتظر ماند تا روز بعد شاگردی که غذا میآورد از راه برسد. وقتی آن شاگرد با غرولند فراوان به محل حوضچه رسید، شیوانا در مقابل جمع از او پرسید: "به نظرت سختترین کار را در بین ما چه کسی انجام میدهد؟"
آن شاگرد با ناراحتی گفت: "معلوم است من! هر روز مجبورم این همه راه بیایم برای اینکه به شماغذا برسانم. در حالی که میتوانم اینجا مانند بقیه چند ساعتی کار و بعد استراحت کنم. از بس این جاده را دیدهام خسته شدهام."
مهربان که باشی، بیآنکه بخواهی بر پیشانیات مهربان بودن آشکار خواهد شد. نگاهت برقی دوستداشتنی میگیرد و بچههای کوچک زودتر از بقیه متوجه روان پاک و پر عشق تو میشوند. آنها خیلی ساده از تو نمیترسند و برای تو معصومانه لبخند میزنند و دست تکان میدهند. حتی وقتی دلت را از کینهها کامل بشویی و مهر و محبت کل هستی را در دل جای دهی، میبینی نه تنها بچهها بلکه همه اجزای عالم با تو اُخت میشوند و از تو فرار نمیکنند. تو از طریق پاکی درون میتوانی در همان جایی که هستی به مرکز عالم تبدیل شوی و شاهد باشی که کل کاینات گرد دل تو به طواف میآیند. تو عزیز عالم میشوی چرا که مُهر مهربانی را بیآنکه بدانی بر پیشانی خود چسباندهای. این حقیقتی آشکار است برای آنها که چشمهای باز دارند.
برعکس وقتی نامهربان و سنگدل باشی، اطرافیان تو به سرعت آن را درک میکنند. چشمهایت بیآنکه متوجه باشی، برق ناخوشایندی مییابد. صدایت حتی از پشت تلفن هم لرزشهای ناخوش خود را آشکار میسازد و انسانهای نابینا وقتی از کنارت رد میشوند بیآنکه بدانی متوجه موج انرژی منفی اطراف وجودت میشوند. تو هرگز نمیتوانی سنگدلی و نامهربانیات را پنهان کنی، حتی اگر ماهرترین هنرپیشه روی زمین باشی.
تربیت اطفال یکی از بنیادی ترین وظایف و حیاتی ترین مهارت در خانواده است که موفقیت و بهزیستی خانواده های صاحب فرزند و جامعه ی موفقتر و پویاتر را تا حد زیادی تضمین میکند. تربیت موثر تاثیر مثبت بر کودکان و محیط اطراف شان داشته و رفتار و کردار نسل بعدی را شکل میدهد. یکی از نکات خوب در مورد مهارت تربیت طفل این است که این مهارتها کسبی و یادگرفتنی اند و والدین با تلاش و کوشش به این مهارتها دست می یابند.
متاسفانه در افغانستان از یکسو فکر می کنند که این مهارتها یا لازم نیستند یا بطور خدادادی در وجود پدر و مادر نهفته اند و بدین ترتیب پدر و مادر نیاز به یادگرفتن مهارت تربیت طفل ندارند! این موضوع درست نیست! پدران و مادران باید از یادگیری این مسایل شرم نکرده و در جستجوی کسب مهارت و بهتر ساختن رابطه با فرزندان خود باشند.
از یاد نبریم که اطفال و حقوق شان بطور وسیعی نادیده گرفته شده و نقض میگردند، نه تنها در خانه، بلکه در بیرون از خانه (در مسجد، مکتب، محل کار)، ولی درین میان محیط خانه و نوع رفتار والدین و روشهای که برای تربیت اولاد خود استفاده می کنند در صدر لیست قرار میگیرد.
با درنظرداشت این اهمیت، داکتر محمد والی پور چند مهارت عمده در تربیت اطفال را درینجا تذکر داده است.
۱- به رفتارهای کودکتان با دقت توجه کنید.
بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق میافتد دارند و به همین دلیل ممکن است مشکلات را بیشتر و مهمتر و بالعکس کمتر و کم اهمیتتر از آنچه که هست ارزیابی کنند. بطور مثال کودکان گاهگاهی شکایت می کنند، بخصوص در زمان خستگی، مریضی و یا تغییرات محیط. اگر والدین خود خسته و ناراحت باشند ممکن است این مشکل را بسیار بزرگ جلوه دهند. گاهی بالعکس، طفلی که مرتباً با همسالانش جنگ و جنجال میکند، والدین در قبال او بیتوجهی کرده و آن را طبیعی میدانند و هیچ اقدامی نمیکنند.
با توجه نمودن به رفتارها و یادداشت کردن آنها و اینکه چند بار در روز اتفاق میافتد بهتر میتوانید بفهمید که آیا کودکتان مشکل دارد و آیا نحوه برخورد شما برای حل مشکل مفید است یا نی.
ادامه مطلب ...روانشناسی از دو کلیمهء یونانی Psyche و Logos یعنی روح و سحنرانی ترکیب یافته که سایکالوژی ( Psychology ) بمعنای مطالعهء روح میباشد . البته از حدود یک قرن قبل بحیث علم شناخته شده که شخصیت ، رفتار و تغیرات باطنی انسان را مورد مطالعه و ارزیابی قرار میدهد . علمای متقد م نیز در بارهء روح ( نفس ) مطالعات زیادی نموده اند . انسانهای گذشته بدین باور بودند که در درون انسان آدمی دیگری وجود دارد که رفتار و کردار او را نظارت و کنترول میکند . افلاطون نیز معتقد به همین عقیده بود وتلاش میورزید تا بداند که نفس آدمی چگونه رفتار را تحت کنترل قرار میدهد . ارسطو باب نوی را درین زمینه گشود و گفت این روح " نفس " کنش های جریانات بدنیست ، باید برای مطالعهء رفتار و تجربهء آدمی کنشهای بدنی او را بررسی کرد .
ادامه مطلب ...هر انسانی در طول روز بارها و بارها به دلایل مختلف دچار استرس میشود. ترافیک و شلوغی خیابانها، کارهای زیاد و ناتمام و باقی مانده، دغدغه امتحان و کنکور در جوانها و... همگی مسایلی هستند که میتوانند باعث بروز استرس در هر فردی هر چقدر آرام شود.
به عبارتی دیگر، گریز از این استرسها اجتناب ناپذیر است. متأسفانه وجود استرس در زندگی نه تنها باعث حل مشکلات نمیشود، بلکه برعکس فرد را از ادامه فعالیت صحیح باز میدارد. امروزآگاهی و انجام روشهای رهایی از استرس یا RELAXATION برای روح و روان مانند ورزش برای جسم به هر کسی توصیه میشود.
در این جا 5 روش بسیار ساده جهت کاهش استرس به خصوص در هنگام کار، برای علاقهمندان بیان میشود:
یک روش موثر برای برخورد با موقعیتهای استرسآور، شمارش تا عدد 10 است. این کار به شما کمک میکند تا از لحاظ فکری و روانی از آن لحظه استرسآور دور شده و 10ثانیه به شما وقت میدهد تا از آن شرایط خود را رها کنید. فرض کنید این عمل «ریموت کنترل» زندگی شماست و در آن لحظه دکمه توقف یا PAUSE آن زده شده است. وقتی به آرامی تا عدد 10 شمردید، حالا دو بار دکمه PLAY را فشار دهید. در نتیجه در وضعیت بهتری نسبت به قبل قرار خواهید گرفت.
گروهی معتقدند که شمارش اعداد از انتها به سمت ابتدا یعنی از عدد 10 به سمت عدد صفر میتواند نتایج بهتری داشته باشد. شما میتوانید امتحان کنید. کدام یک برای شما بهتر است؟
ادامه مطلب ...مدت یک قرن است که غرب تحقیقات دامنه دار و عمیقی پیرامون روان شناسی تربیت کودک به انجام رسانده است که به واقع، نتایج چشمگیری از آن پژوهش ها به دست آمده است؛ هرچند به بسیاری از پژوهش های آنان نمی توان به دیده اطمینان کامل نگریست. تا این زمان همچنان پیروان ژان پیاژه (زیست شناس، فیلسوف و روان شناس سوئیسی، متوفای 1980م. )، اسکینر، باندورا، کلارک هال، اریکسون و هاینزوانر، با یکدیگر نسبت به عقاید استادان خود اختلاف عقیده دارند. جمعی کودک را بزرگسالی کوچک (به تعبیر آنان: مینیاتور بزرگسال) و بعضی او را کاملاً متمایز با بزرگسال تعریف می کنند. عده ای او را متمایل به بدی، و برخی او را پاک سرشت می دانند.
درباره تربیت، تغذیه، رشد، عادت ها و رفتارهای کودک نیز نظریات متفاوت و متناقض بسیاری میان پژوهشگران وجود دارد که به واقع آدمی گاه در انتخاب نظریه درست میان آنان سرگردان می شود.
انبوه نتایج علمی که امروزیان بدان دست یافته اند در سایه آزمایش های سالیان متمادی، استفاده از فن آوری و استمداد از تجربیات گذشتگان است؛ با این حال پیوسته طرح ها و نظریات جدیدی به دست می آید که گاه به طور کامل، ناقض نظریات گذشته است. اما در صدها سال پیش که هیچ یک از این زمینه ها و امکانات پژوهشی وجود نداشته است، از سوی حضرت محمد امین(ص) نسبت به کودکان، گفتارها و رفتارهایی مشاهده شده است که امروزیان در ژرفای آن درمانده اند و فهم عمیقی از آن به دست نیاورده اند. معجزه حضرت محمد امین(ص) تنها آیات قرآن نبود. گفتار و رفتارش، همه معجزه بود. چه آن که معجزه پدیده ای است که بشر از ارائه نمونه آن ناتوان باشد.
در عقاید امروزیان متمدن و متفکر]؟[ چنین آمده است که: اگر کودکان، وحشی و پرخاشگرند باید آنان را رام و مطیع گردانید. زیرا آنان ماهیت حیوانی دارند و غرایز نقش اساسی در انگیزش رفتارشان دارد.
یکشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۰ ساعت ۱۲:۰۶ |
نکات کلیدی در روانشناسی تربیتی کودک : والدین محترم، با دقت بخوانید! |
مقدمه و ویرایش: اسماعیل درمان، ماستر روانشناسی بالینی و مشاوره
تربیت اطفال یکی از بنیادی ترین وظایف و حیاتی ترین مهارت در خانواده است که موفقیت و بهزیستی خانواده های صاحب فرزند و جامعه ی موفقتر و پویاتر را تا حد زیادی تضمین میکند. تربیت موثر تاثیر مثبت بر کودکان و محیط اطراف شان داشته و رفتار و کردار نسل بعدی را شکل میدهد. یکی از نکات خوب در مورد مهارت تربیت طفل این است که این مهارتها کسبی و یادگرفتنی اند و والدین با تلاش و کوشش به این مهارتها دست می یابند.
متاسفانه در افغانستان از یکسو فکر می کنند که این مهارتها یا لازم نیستند یا بطور خدادادی در وجود پدر و مادر نهفته اند و بدین ترتیب پدر و مادر نیاز به یادگرفتن مهارت تربیت طفل ندارند! این موضوع درست نیست! پدران و مادران باید از یادگیری این مسایل شرم نکرده و در جستجوی کسب مهارت و بهتر ساختن رابطه با فرزندان خود باشند.
از یاد نبریم که اطفال و حقوق شان بطور وسیعی نادیده گرفته شده و نقض میگردند، نه تنها در خانه، بلکه در بیرون از خانه (در مسجد، مکتب، محل کار)، ولی درین میان محیط خانه و نوع رفتار والدین و روشهای که برای تربیت اولاد خود استفاده می کنند در صدر لیست قرار میگیرد.
با درنظرداشت این اهمیت، داکتر محمد والی پور چند مهارت عمده در تربیت اطفال را درینجا تذکر داده است.
۱- به رفتارهای کودکتان با دقت توجه کنید.
بسیاری از والدین توجه کمی به آنچه که در خانه اتفاق میافتد دارند و به همین دلیل ممکن است مشکلات را بیشتر و مهمتر و بالعکس کمتر و کم اهمیتتر از آنچه که هست ارزیابی کنند. بطور مثال کودکان گاهگاهی شکایت می کنند، بخصوص در زمان خستگی، مریضی و یا تغییرات محیط. اگر والدین خود خسته و ناراحت باشند ممکن است این مشکل را بسیار بزرگ جلوه دهند. گاهی بالعکس، طفلی که مرتباً با همسالانش جنگ و جنجال میکند، والدین در قبال او بیتوجهی کرده و آن را طبیعی میدانند و هیچ اقدامی نمیکنند.
با توجه نمودن به رفتارها و یادداشت کردن آنها و اینکه چند بار در روز اتفاق میافتد بهتر میتوانید بفهمید که آیا کودکتان مشکل دارد و آیا نحوه برخورد شما برای حل مشکل مفید است یا نی.
ادامه مطلب ...